“Ιστορία στη Λογοτεχνία.” Με αυτόν τον γενικό τίτλο κυκλοφορεί η νέα λογοτεχνική σειρά, που προσφέρεται απο «Το Βήμα» στο αναγνωστικό κοινό εμπλουτίζοντας με μια άλλη διάσταση το εκδοτικό πρόγραμμα «Το Βήμα Βιβλιοθήκη», που είχε ξεκινήσει το 2007 με την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του εικοστού αιώνα.
Φιλοδοξία των εκδοτών της εφημερίδας είναι να επανεκδοθούν εικοσιπέντε ιστορικά μυθιστορήματα κορυφαίων Ελλήνων λογοτεχνών, που καλύπτουν ισάριθμους αιώνες της ελληνικής ιστορίας από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή.
Ήδη έχουν κυκλοφορήσει οι πέντε πρώτοι τόμοι. Συμπληρωμένοι με επίμετρο, που αναφέρεται στο ιστορικό πλαίσιο της υπόθεσης του έργου, και βιβλιοδετημένοι με άψογο αισθητικό αποτέλεσμα οι τόμοι της σειράς ακολουθούν – βελτιωμένο – το πρότυπο της έξοχης σειράς της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα, που είχε κυκλοφορήσει η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» και είχε μεταφερθεί στην ελληνική γλώσσα από «Το Βήμα», αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί. Στην ιταλική σειρά περιλαμβάνονταν περισσότεροι απο 100 τόμοι, ενώ η ελληνική έκλεισε με 30.
Η νέα λογοτεχνική σειρά είναι πραγματικά ελκυστική προσφέροντας σε προσιτή τιμή έργα που δύσκολα ανευρίσκει ο αναγνώστης σήμερα. Τα κείμενα εκδίδονται μεταγραμμένα μονοτονικά και κατά συνέπεια τα βιβλία δεν αποτελούν ανατυπώσεις, αλλά νέες εκσυγχρονισμένες εκδόσεις.
Ωστόσο, η έκδοση υστερεί ως προς την επιμέλεια των κειμένων, που παρουσιάζουν πολλά τυπογραφικά σφάλματα• παραλείψεις ή προσθήκες γραμμάτων, συντακτικά λάθη και πολλά άλλα, που προβληματίζουν τον αναγνώστη και μειώνουν το βιβλίο.
Ας αναφερθεί ενδεικτικά ότι στο πρώτο βιβλίο της σειράς, Άγγελου Σ. Βλάχου, Ο κύριός μου Αλκιβιάδης, στη σελ. 204 το «Κυλώνειο Άγος» έχει μετατραπεί σε «Κυλώνειο Άργος».
Είναι πραγματικά κρίμα μια τόσο σημαντική προσπάθεια να στιγματίζεται απο το πλήθος των τυπογραφικών σφαλμάτων.
Αδιαφορία, βιασύνη ή αδυναμία;
Ν. ΜΟΣΧΟΝΑΣ -(Φωτογραφία: αρχείο φουστανΕΛΛΑΣ)
Συμφωνώ ότι μία τόσο καλή και μορφωτική σειρά δεν θα έπρεπε να αδικείται από βιασύνες της επιμέλειας. Παρ’ όλ’ αυτά θα συμφωνήσετε ότι είναι μία πολύ αξιόλογη προσπάθεια που μπορεί να συμβάλει μέσω της λογοτεχνίας στην εξοικείωση των νεοελλήνων με την Ιστορία (τους). Την οποία έχουν ξεχάσει και που η απώλεια αυτή ιστορικής μνήμης οδηγεί σταδιακά στην απώλεια και της εθνικής ταυτότητας, όταν άλλοι που δεν έχουν τέτοια ταυτότητα προσπαθούν οψίμως και τεχνητώς να δημιουργήσουν. Μακάρι και άλλες προσφορές εφημερίδων να είχαν ανάλογο επιμορφωτικό στόχο.
Αξιότιμοι κύριοι,
το θέμα που θέσατε είναι άκρως σοβαρό αλλά σχετίζεται με τον ευτελισμό της εθνικής μας παιδείας.
Ήταν εκείνη τη μοιραία χρόνια το 1981 όπου η τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έθεσε την ταφόπλακα της ελληνικής γλώσσης με την απαγόρευση του πολυτονικού συστήματος. Παρά τις αντιδράσεις του τότε πνευματικού κόσμου αλλά και της πλειοψηφίας των Ελλήνων πέρασε δυστυχώς η άθλια εκείνη αλλαγή που οδήγησε στο ξεγύμνωμα της ελληνικής μας γλώσσας. Και όλα αυτά προς ικανοποίηση της άποψης που λέει και υπό την οποία κυριευόντουσαν οι τότε εκσυγχρονισταί ότι η γλώσσα χρειάζεται μόνο για επικοινωνία και όχι για πνευματική ή ηθική δημιουργία.
Έτσι λοιπόν και η γενιά που γαλουχήθηκε με την νέα απογυμνωμένη ελληνική, αυτή η γενιά που ποτέ της δεν ένοιωσε την ομορφιά του πολυτονισμού κατήντησε ανέκφραστη, ψυχρή, ισοπεδωτική. Σε αυτή τη γενιά πλέον βασίζεται και η εκδοτική παραγωγή του τόπου μας. Και έτσι αντί για βιβλία με άρτια επιμέλεια καταντήσαμε να αγοράζουμε φυλλάδες με πληθώρα λαθών λες και απευθύνονται σε αναγνώστες αγράμματους ή σε αποφοίτους δημοτικών ή σε “αναγνώστες” της παραλίας ή …σε κομμώτριες; -τι να πω… απλώς θλίβομαι.
Πώς να περιμένει κανείς από αυτή τη γενιά να παράγει γνώση όταν χρησιμοποιούν την γλώσσα λες και είναι είδος ανάγκης;
Έτσι καμιά φορά, όσο βέβαια με παίρνουν οι δυνάμεις μου λόγω ηλικίας, καταντώ να ψαχουλεύω στα παλαιοβιβλιοπωλεία μπας και βρω βιβλία με εκείνη τη παλιά, την γλυκιά, την αθάνατη γραφή των σελίδων που σου χάριζε όχι απλά την ευχαρίστηση της ανάγνωσης αλλά και το θαυμασμό της πνευματικής δημιουργίας.
@Νικόλαο Μαρτερέγκο: Υπερβάλλετε λιγάκι. Και σήμερα εκδίδονται εξαίρετα βιβλία. Όσο δε για τα συγκεκριμένα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ είναι επίσης εξαίρετα, αλλά η μάλλον βιαστική προετοιμασία τους με ρυθμούς εφημερίδας δηλαδή, κι όχι εκδοτικού οίκου βιβλίων, τα …εξόπλισε με κάποια λάθη τα οποία, ασφαλώς, θα ήταν καλύτερα να είχαν αποφευχθεί.
Θεωρώ, ότι η σειρά “Η Ιστορία στη Λογοτεχνία” αποτελεί μια πολύτιμη και ουσιαστική προσφορά στον Έλληνα αναγνώστη, Άλλωστε, αυτό δεν αμφισβητείται στο βιβλιογραφικό σημείωμά μου. Η επισήμανση των σφαλμάτων αποσκοπεί στη βελτίωση της προσπάθειας με την προσεκτικότερη επιμέλεια. Είναι γνωστό ότι ο δαίμων του τυπογραφείου αρέσκεται να κάνει πολλά αστεία στους συγγραφείς και στους εκδότες και ο ηλεκτρονικός δαίμων, όπως φαίνεται, έχει πολύ μακρύτερη ουρά. Ας μη ξεχνάμε, ότι μπορεί να βάλει στον εγκέφαλο του υπολογιστή διάφορες πονηρές ιδέες. Γι’ αυτό και δεν πρέπει ποτέ να του αφήνουμε τον τελευταίο λόγο!
Όσο για τη λεξιπενία και τη φτώχεια της έφρασης δεν φταίει ούτε το μονοτονικό ούτε, φυσικά, η δημοτική αλλά η συστηματική απαξίωση της ελληνικής παιδείας. Αυτό, βέβαια, είναι άλλο μεγάλο θέμα.
Παραξενεύομαι συχνά για τις αναφορές στο μεγαλείο του πολυτονικού συστήματος και στην υποβάθμιση της γλώσσας με την εισαγωγή του μονοτονικού. Μάλιστα ο πρόσφατα εκλιπών αρχιεπίσκοπος ήθελε να επαναφέρει τη “γραφή των ευαγγελίων”.
Απ’ όσα γνωρίζω, η γραφή των ευαγγελίων και των κειμένων της κλασικής γραμματείας ήταν η μεγαλογράμματη ελληνική όπου, από την ελληνιστική εποχή, πότε πότε και όποτε υπήρχε κίνδυνος παρανόησης, προσέθεταν και κάποιους τόνους. Η επολυτονική γραφή, όπως τη γνωρίσαμε οι παλαιότεροι στα σχολεία, καθιερώθηκε όμως τον 9ο-10ο αιώνα, μια εποχή παρακμής, με τη μικρογράμματη γραφή που εισήχθη από τις δυτικές χώρες.
Όταν λοιπόν κάποιοι θέλουν να επανέλθουν τα περασμένα γλωσσικά “μεγαλεία”, τί ακριβώς επιλέγουν; Την άτονη γλώσσα της κλασικής μεγαλογράμματης Αρχαιότητας, την επιλεκτική τονικότητα της μεγαλογράμματης ελληνιστικής γραφής ή την πολυτονική μικρογράμματη γραφή της παρακμιακής εποχής, η οποία εποχή αποτελούσε κωδονοκρουσία για την κατάρρευση των υπολειμμάτων του ελληνικού πολιτισμού;
@sfrang: Σας ευχαριστούμε για το σχόλιό σας. Στη στήλη “Υπογλώσσια” δημοσιεύουμε εκτεταμένο κείμενο από το ιστολόγιό σας σχετικό με το θέμα ¨Μονοτονικό-Πολιτονικό”.
Υπερβολες ξανα για ταχα παιδεια χωρις το ενα,χωρις το αλλο και μια μονιμη,η των νεο-Ελληνων γνωριμη,γκρινια για ολα.Συμφωνω πως υπάρχουνε ελλείψεις και παραλείψεις..
Ομως,τνν παιδεια την αποκτας διαβαζοντας,την αποκτας οταν σ ενδιαφερει,και με διαφορους τροπους.Ακομη και ταξιδευοντας..
Το σχολειο θα σου δωσει καπαια ερεθισματα,να κανεις την αρχη,και μετα ξεκινας το ταξιδι της γνωσης μονος..
@Νικος Αργυρης: Σύμφωνοι, “Το σχολειο θα σου δωσει καπαια ερεθισματα,να κανεις την αρχη,και μετα ξεκινας το ταξιδι της γνωσης μονος..”. Αυτό κάνουμε όλοι μας. Όμως το αν ξεκινάς το ταξίδι της γνώσης, για πού το ξεκινάς, και πόσο μακριά θα πας εξαρτάται από το πόσα και τι είδους είναι αυτά τα “καποια ερεθισματα” που θα σου δώσει το σχολείο!