«ΤΑ ΚΑΚΟΡΙΖΙΚΑ», της Θάλειας Γρίβα, στο «θέατρο 104»

«Eίναι άραγε τα παραμύθια ο καλύτερος τρόπος να μάθουμε την αλήθεια; Αναρωτιούνται οι συντελεστές της Παράστασης «ΤΑ ΚΑΚΟΡΙΖΙΚΑ», στο «θέατρο 104» (από 26/01/19 έως 21/04/19),  Σε σκηνοθεσία  Θάλειας Γρίβα Πρωταγωνιστές τους: Ηρώ Κισσανδράκη, Αντώνη Κυριακάκη, Γιώργο Σαββίδη και  Έλλή Σαρρή ,  σκηνικά- κοστούμια από τη Μαντώ Ψυχουντάκη και κίνηση από τη Γιάννα Μελλά.

Τα παραμύθια, είτε είναι ο καλύτερος τρόπος να μάθουμε την αλήθεια, είτε όχι, είναι ο τρόπος με τον οποίο ξεκινάμε να αντιμετωπίζουμε την σκληρότητα της ζωής, δηλαδή την ουσία της. Εδώ μιλάμε για παραδοσιακά ελληνικά παραμύθια, αλλά και για τα παραμύθια όλου του κόσμου, που όσοι τα διηγούνται μιλάνε για  τις πιο σκληρές εκφράσεις της ανθρώπινης ψυχής, από μια ανάγκη τους να πουν αλήθειες, αλλά και επειδή τα ίδια τα παιδιά που τα ακούνε και τα ξανακούνε ανταποκρίνονται πολύ θετικά σε αυτή τη σκληρότητα, είτε επειδή την έχουν ήδη διαπιστώσει μέσα στην οικογένειά τους, είτε επειδή ήδη την έχουν διαπιστώσει ως τάση της ψυχής τους. Η παράσταση, κατά δήλωση των συντελεστών, είναι παράσταση παραμυθιών άνω των 13 ετών.  Ίσως είναι λίγο υπερβολικοί εδώ, επειδή και οι μικρότεροι, στην περίπτωση που έβλεπαν την παράσταση δεν θα διαπίστωναν κάτι ιδιαίτερα διαφορετικό από ό,τι καθημερινά παρατηρούν στην οικογένειά τους. Οι γονείς και οι παππούδες τους, αδύναμες ανθρώπινες υπάρξεις που ψάχνουν τη λύτρωση για πολλά που φέρουν μέσα τους , τα περισσότερα από το παρελθόν των προγόνων, έχουν ήδη προλάβει να βρουν τρόπους να τα μεταλαμπαδεύσουν στα ανήλικα βλαστάρια τους. Τις πιο πολλές φορές βίαια, με ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη βία εκείνη που μεταχειρίζεται ως φορέα της την αγάπη, κυρίως τη γονική.

Τα παραμύθια της παράστασης δεν αποτελούν παρά παραλλαγές άλλων παραμυθιών που απαντώνται σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης. Στην παράσταση της Θάλεια Γρίβα κυριαρχούν τα παραμύθια του Τρισκατάρατου και της Πούλιως και του Αστερνού,  δηλαδή η ελληνική εκδοχή των ξένων παραμυθιών του Κυανοπώγωνα και της Πούλιας και του Αυγερινού, ιστορίες  που απαντώνται στην Γερμανία, στην Ιταλία, στη Βαλκανική χερσόνησο, αλλά και στην Ανατολική Ευρώπη, στην Τουρκία, την Παλαιστίνη, τις Ινδίες. Άνθρωποι που τρώνε ανθρώπους, με κορύφωση γονείς που τρώνε τα παιδιά τους και αδέλφια τα αδέλφια τους.

Για να αποτυπωθούν αυτές οι σχέσεις βίας στη λαϊκή λογοτεχνία σημαίνει πως έχουν κυρίαρχο ρόλο, πως υπήρχε ανάγκη να εκφραστούν. Και δεν μιλάμε για απλούς καυγάδες, για το χαστούκι του γονιού στο παιδί και λοιπά της καθημερινότητας. Αλλά για όλη εκείνη τη διαδικασία που υπάρχει αφανώς και λειτουργεί υπόκωφα, που ακούσια εκδηλώνεται από τον θύτη και ακούσια την υφίσταται το θύμα, που οι ρόλοι θύμα/θύτης δεν είναι μόνιμοι αλλά εναλλάσσονται, όπου ο καθένας επιδιώκει με τις κοφτερές αιχμές που έχουν διαμορφωθεί στην ψυχή του να αποσπάσει και να καταβροχθίσει την καρδιά του άλλου. Να του επιβληθεί και να τον κάνει να επιδιώξει την κάθαρση για εφτά γενιές πίσω του.

Η παράσταση είναι η τρίτη της σειρά  Βρώμικα Παραμύθια,  έμπνευση και συγγραφική και σκηνοθετική εκτέλεση της Θάλειας Γρίβα. Η πρώτη της σειράς πήρε τη 2η θέση στα Scrats nights, του Bob Theatre Festival, το 2016.

Η τρίτη της σειράς που παρουσιάζεται αυτόν τον καιρό, εντυπωσιάζει για τη σύγχρονη σκηνοθετικά απόδοσή της, αλλά και για την εικαστική πρωτοτυπία της, την οικονομία στο κείμενο που ερμηνεύουν οι ηθοποιοί, κυρίως δε, για το πόσο καλοί είναι οι νεαροί ηθοποιοί που την υλοποιούν. Και δίνει την ευκαιρία να θαυμάσει κανείς για άλλη μια φορά την ιδιοφυή ιδέα της Θάλειας Γρίβα να μεταλλάξει λαϊκά παραμύθια σε απόλυτα σύγχρονα θεατρικά έργα/ψυχολογικές μελέτες, και την εξίσου ιδιοφυή διαδικασία με την οποία κάνει αυτή τη μετάλλαξη.

Είναι αλήθεια πως εναποθέτει πολύ βάρος στην ψυχή του θεατή, όχι μόνο από αυτά που επί σκηνής παρακολουθεί, αλλά και αυτά που αναδεύονται μέσα του. Η υπονομευτική όμως παρέμβαση της συγγραφέως/σκηνοθέτιδας, έρχεται να καταστήσει αυτό το βάρος ανεκτό. Και η παρέμβασή αυτή είναι το χιούμορ, το οποίο είναι τόσο παρόν όσο χρειάζεται για να μην γίνει η παράσταση ευτράπελη, αλλά και για να μην καταπλακώσει τους θεατές της.

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ

Η Θάλεια Γρίβα είναι σκηνοθέτις και ηθοποιός. Γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πατρών και της Δραματικής σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν. Έχει εργαστεί ως ηθοποιός και βοηθός σκηνοθέτη δίπλα στους: Διαγόρα Χρονόπουλο, Θωμά Μοσχόπουλο, Νικαίτη Κοντούρη, Μαριάννα Κάλμπαρη, Άρη Μιχόπουλο, Αλέξη Αλάτση, Νίκο Χανιωτάκη και άλλους.

Έχει διδάξει σε σεμινάρια για το θέατρο στην εκπαίδευση, σε εκπαιδευτικά προγράμματα.

Από το 2014 ασχολείται με τη σκηνοθεσία και τα παραδοσιακά παραμύθια, ως ιδρυτικό μέλος της ομάδας Άπειρον.