Η λογοτεχνία είναι βέβαια κυρίως γλώσσα, αλλά… με φορτίο από νοήματα

Μου αφηγήθηκαν την ιστορία ενός σύντομου διαλόγου: κάποτε, ένας μανιώδης αναγνώστης, ρώτησε, δημόσια, έναν γνωστό του πεζογράφο: «Οι ήρωες του Ντοστογιέφσκι, ξέρεις, ταξιδεύουν από την μια άκρη του κόσμου στην άλλη. Οι δικοί σου, πού έχουν πάει;»

Το ερώτημα είναι «ύπουλο». Γνωρίζουμε τα περιορισμένα όρια που έχει ο κόσμος και η γλώσσα μας. Τα δύο αυτά, ξεχωριστά, πράγματα δηλώνουν κάτι: έλλειψη πραγματικού ορίζοντα. Όχι δηλαδή πως δεν μπορεί σε ένα δωματιάκι να επιβεβαιώνεται το λογοτεχνικό γεγονός, ή πως σε μια ενδοστρεφή αφήγηση δεν πραγματοποιείται το θαύμα, αλλά, να, είθισται, πεζογραφία να είναι μια ιστορία με γεγονότα και πρόσωπα που ζουν και… κινούνται.

Όταν λοιπόν σήμερα ακούω έναν συγγραφέα -τον ακαδημαικό κ. Βαλτινό, συγκεκριμένα- να επικαλείται την χιλιοειπωμένη, από τον 19ο αιώνα, απόψη ότι «η γλώσσα έχει σημασία κυρίως, και όχι η ιστορία που μεταφέρει», σκέπτομαι πάντα τα μικρά φτερά του πεζογραφικού μας κόσμου, όπου η αφήγηση με τα ελάσσονα μοτίβα δεν χρειάζεται να αποκαλύψει κίνηση, ταχύτητα, ανεξάντλητη ποικιλία, έκπληξη, και προχωρά ψηλαφώντας με ικανοποίηση τον περιορισμένο της κόσμο.

Η λογοτεχνία είναι βέβαια κυρίως γλώσσα, αλλά… με φορτίο από νοήματα.

Α υ τ ό το φορτίο μεταφέρεται αιώνες τώρα. Αν, όλοι εμείς που πριν από λίγα χρόνια ασχοληθήκαμε με την ανάγνωση, είμαστε από κάτι μεθυσμένοι, είναι από την περιπλανητική, εκλεκτική, και τυχοδιωκτική πλευρά ενός μεγάλου διάπλου, που μας ικανοποιεί το πάθος για την ομορφιά και την παρατήρηση.

Πόσο μπορεί να διαφωνεί κανείς;

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΛΛΙΩΡΗΣ

http://www.facebook.com/profile.php?id=100003604952465&sk=wall