Βλέποντας στις κοσμικές στήλες λίγες μέρες μετά τις πρεμιέρες τους κοσμικούς επιχειρηματίες, πολιτικούς, απλώς πλούσιους, δήθεν πλούσιους, γενικώς παρατρεχάμενους και λοιπούς επωνύμους να βγαίνουν από τα θέατρα και ακούγοντάς τους να κάνουν δηλώσεις στα κανάλια -κανείς αρνητική- προετοιμασμένες επιμελώς είτε από τους ίδιους είτε από τους image makers σκέφτεσαι:
Δεν είναι κρίμα να χαραμίζονται τόσες θέσεις, τη στιγμή μάλιστα που τα εισιτήρια είναι εξαντλημένα;
Πρόκειται για τις ίδιες φάτσες που νοικιάζουν με τις σαιζόν τις ξαπλώστρες το καλοκαίρι στην πατείς με -πατώσε Ψαρρού της Μυκόνου, εκείνους που θα παραστούν στους γάμους κάθε TV περσόνας πρώην μη λέω, που θα βγουν στα πάνελ και στα παράθυρα να μιλήσουν επί παντός επιστητού, που θα κατακλύσουν το κάθε νέο trendy φαγάδικο να χρυσοπληρώσουν την τρούφα τυρόγαλου, που θα στολιστούν σα λατέρνες μόνο με σινιέ χαιμαλιά εκατομμυρίων και που θα κάνουν οτιδήποτε για να αποδείξουν πόσο χαμηλά βρίσκεται η παιδεία και το γούστο τους θεωρώντας πως επιδιώκουν το αντίθετο. Φροντίζοντας, παράλληλα, να δημοσιευτούν οι εμφανίσεις τους, επί χρήμασι, στα σχετικά και άπειρα έντυπα του είδους. Εννοείται πως πάνε μόνο στις πρεμιέρες. Ποτέ σε κάποια από τις άλλες παραστάσεις! Γιατί εκεί ποιός θα τους αντικρύσει και ποιος θα τους φωτογραφίσει;
Μα καλά, δεν θα μπορούσαν να είχαν και πραγματικό ενδιαφέρον, φερειπείν, για τη ΜΗΔΕΙΑ 2, του Παπαιωάννου; θα ρωτούσε ένας καλόπιστος. Σύμφωνοι, παράληψή μου να σημειώσω ότι θα μπορούσαν ίσως όσοι από αυτούς υποφέρουν από σχιζοφρένεια. Όχι όμως όλοι. Γιαί δεν γίνεται …να μπορούν να εκστασιάζονται στην πρεμιέρα της παράσταση ΜΗΔΕΙΑ 2 του Παπαιωάννου και τις υπόλοιπες 364 του χρόνου ή και την επόμενη ώρα, να είναι πρώτο τραπέζι πίστα στις πρεμιέρες της Ζήνα, της Κοκκίνου, του Καρρά και της Θεοδωρίδου! Δεν γίνεται να τους αρέσει και το ένα και το άλλο. Κάπου προσποιούνται.
Κάτι δε μου λέει πως προσποιούνται στη ΜΗΔΕΙΑ, την ιστορία της οποίας αγνοούν, ακόμα και στη μυθολογική της εκδοχή, όπως επίσης υποπτεύομαι ότι στα μεταξύ τους sms για το ραντεβού στο Παλλάς γράφουν το ΜΗΔΕΙΑ με ύψιλον, από την κεκτημένη ταχύτητα της λοιπής τους καθημερινότητας.
Γράφει ο Νίκος Γ. Ξυδάκης στην «Καθημερινή» (7.10.2008):
Γιατί το κοινό σπεύδει, και οι παραστάσεις του Παπαϊωάννου σπάνε ρεκόρ εισιτηρίων; Και στο Δύο πέρυσι και στη Μήδεια φέτος; Όλοι θέλουν να δουν τον εθνικό τελετάρχη, αυτόν που μας έβγαλε ασπροπρόσωπους στις μεγάλες εξετάσεις του 2004, όλοι θέλουν να δουν υψηλή τέχνη σε ένα τόσο σικ περιβάλλον, στο πιο σικ οικοδομικό τετράγωνο του ιστορικού κέντρου, μα και όλοι δεν καταλαβαίνουν τι βλέπουν, ούτε όλοι το απολαμβάνουν. Μερικοί παραπονιούνται ότι η παράσταση διαρκεί πολύ, άλλοι λένε βιαστικά “καλό, καλό” και σπεύδουν στο ρεστωράν που έχουν ρεζερβάρει, οι περισσότεροι στην πρεμιέρα είναι άσχετοι, δεν έχουν ξαναφανταστεί τέτοιο θέαμα, και πρωτάκουσαν τον Παπαϊωάννου ως ολυμπιακή ατραξιόν το 2004.
Tι παράδοξο… Αυτός ο αστραφτερός ρηχός κόσμος της πρεμιέρας οφείλει να είναι εκεί, στο κόκκινο χαλί, να φωτογραφηθεί και να θεαθεί, μα είναι και υποχρεωμένος να παρακολουθήσει ένα έργο τέχνης που τον ξεπερνά ή τον αφήνει παγερά αδιάφορο, ενοχλημένο. Από τα μπουζούκια και τα ώπα, στα μπελκάντο σπαράγματα του δανδή Μπελλίνι και τα κολάζ θορύβου του Coti K. Από τις ντιαζαϊνιές των μπουτίκ, στα μίνιμαλ πανιά και τα νερά του Νίκου Αλεξίου. Από το σινεμά του ποπ-κορν, στον τσαρουχοπρεπή εκλεκτικισμό του Δημήτρη Παπαϊωάννου. Από την ποπ στην αρτ. Δυσπεψία.
Στους κύκλους των σοφιστών, στον καλλιτεχνικό κόσμο, πολλοί ήδη από πέρυσι τον κακολογούν: ότι πρόδωσε την αγνή τέχνη όπως ήταν “τότε, παλιά”, στην Κατάληψη της Καλών Τεχνών με τα Τραγούδια (συγκλονιστική εμπειρία πράγματι), ότι ψήλωσε πολύ, είναι απρόσιτος, εμπορικός, συνομιλεί με το πλήθος των αδαών.
Ανοησίες. Ο καλλιτέχνης συνομιλεί και με τα πλήθη και με την ιστορία και με τον εαυτό του, αδιακρίτως. Κι όποιος συναντήσει τα μεγάλα ακροατήρια και την επιτυχία, δουλεύει για λογαριασμό όλου του σιναφιού. Όλοι ψηλώνουν μαζί του, ζωγράφοι, χορευτές, σκηνοθέτες, μουσικοί, όλοι έρχονται πλησιέστερα στο κοινό, στους ακροατές τους, στον σκοπό τους. Ο Παπαϊωάννου έχει πετύχει τουλάχιστον αυτό: έφερε το κοινό πιο κοντά στην υψηλή τέχνη, χωρίς εκπτώσεις, χωρίς υπεραπλουστεύσεις, κουβαλώντας τις εμμονές του και το σύμπαν του. Η επιτυχία του, καλλιτεχνική, εμπορική, κοινωνική, ανοίγει δρόμους και γι’ άλλους.
Το σύμπλοκο “Παπαϊωάννου-Παλλάς-Κοινό” ισορροπεί σε αντιφάσεις. Το κοινό είναι ανομοιογενές: αστές μεσήλικες και έφηβοι καταναλώνουν μαζί την γκέι αισθητική του Δύο και μαγνητίζονται για εντελώς διαφορετικούς λόγους, νεόπλουτοι και διανοούμενοι βλέπουν Μήδεια πλάι πλάι και ανέχονται αλλήλους. Σε όλους αρέσει το αστικό μικροκλίμα της Βουκουρεστίου. Μετά το φινάλε δεν θα ξαναβρεθούν. Η μεγαλύτερη επιτυχία του Παπαϊωάννου στο Παλλάς είναι αυτό το χωνευτήρι αντιφάσεων”.
Είναι κι αυτό μια άποψη. Αρκεί οι διάφοροι Παπαιωάννου να πείσουν όλους αυτούς τους άσχετους που ακκίζονται παριστάνοντας τους καλλιτεχνικά ευαίσθητους να το αποδείξουν και με το να γίνουν Μαικήνες σε προσπάθειες ποιότητας. Όπως έκαναν οι παλαιότεροι σημαντικοί καλλιτέχνες στην Ελλάδα. Και να τους κράζουν πότε- πότε μπας και συνειδητοποιήσουν ότι η δημόσια εικόνα τους δεν στήνεται από μια δήλωση πρεμιέρας, αλλά από το ό,τι πλαισιώνουν και υποστηρίζουν κάθε μέρα.
Δείτε επίσης:
https://www.politismospolitis.org/?p=1083
και: https://www.politismospolitis.org/?p=1085
και: https://www.politismospolitis.org/?p=1092
και: https://www.politismospolitis.org/?p=1089
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ -(Φωτογραφία: Κοσμικά από το περιοδικό ΛΟΙΠΟΝ -10.10.2008- της πρεμιέρας της παράστασης ΜΗΔΕΙΑ2)
ΑΧ, ΠΟΣΟ ΔΙΚΙΟ ΕΧΕΙΣ ΔΙΟΝΥΣΗ !
Idom
Ο Ξυδάκης επειδή ειναι παιδί της ελληνοκεντρικής θέσης που είχε η Ελλάδα στην δεκαετία του 80 πιστεύει πως αν κάποιος ενσωματώσει μέσα στο έργο του το άρχαιο δράμα το βυζάντιο μαζί με κάποιες σύγχρονες χορευτικές συνιστώσες στεκόμενος πάντα στην λογική του αμβλιστηριοειδούς, κάνει ένα ολοκληρωμένο έργο και βέβαια έχει και το ανάλογο γκέλ στο κοινό. Είναι σίγουρο ότι αισθητικά το θέαμα είναι άρτιο και οι εικόνες των δημιουργών είναι εντυπωσιακές. Μετα όμως τι μένει; Αρκεί αυτό; Οταν η Ελλάδα θέλει να ξεφύγει απο την τριτοκοσμική της θέση είναι δυνατόν να έχει εμονες΄που θυμίζουν μάλλον τον κόσμο όπως τον αντιλαμβάνόνταν η γενιά του 30 στην χώρα μας. Δεν πρέπει να φύγουμε κάποια στιγμή απο τον Τσαρούχη και τον κακοφορμισμένο, όπως δίνεται συνήθως στις ημέρες μας, αισθητισμό του Βυζαντιού;
Η Ελλάδα πρέπει να σκύψει ουσιαστικά μέσα στον θησαυρό που έχει, να σκέφθεί, και όχι να κάνει επιφανειακές αντιγραφές κολακεύοντας τον μέσο πολίτη της. Τον πολίτη τον διαπαιδαγωγείς όταν κάνεις τέχνη, δεν τον διασκεδάζεις απλώς…
@ΜΑΡΙΟ ΜΙΝΙΤΤΙ: Ευχαριστώ για το σχόλιο, παρότι αυτό το post με άλλα ασχολείται. Προφανώς βάλατε το σχόλιό σας εδώ αντί για την πρώτη αναφορά μου στην παράσταση ΜΗΔΕΙΑ2. ΄Οταν λέτε “Η Ελλάδα πρέπει να σκύψει ουσιαστικά μέσα στον θησαυρό που έχει” τι εννοείται ακριβώς;
Ποιοί είναι αυτοί που θα σκύψουν; Ονόματα έχετε;
Ποιοί θα τους δείξουν πώς σκύβει κανείς;
Και για ποιον θησαυρό μιλάμε;
Και πείτε πως σκύβουμε και τον βρίσκουμε τον θησαυρό. Μετά τι θα τον κάνουμε; Γιατί αυτό είναι το πιο δύσκολο απ’ όλα.
Στο πρόβλημα του φίλου Νίκου Ξυδάκη θα πρότεινα ως λύση να καταργηθούν οι… πρεμιέρες της γκλαμουράτης αττραξιόν, διότι μέσω αυτών κυρίως επέκτησε κοσμικό χαρακτήρα κάθε καλλιτεχνικό γεγονός σοβαρό, με αποτέλεσμα να ευτελίζεται πριν καν αρχίσιε η παράσταση.
Κάτι άσχετο αλλά σχετικό για όλους αυτούς που συνωστίζονται στις πρεμιέρες και μετά τα σπάνε στα σκυλάδικα: Κάποτε ο Πήτερ Στάϊν ζήτησε να επισκεφτεί συλάδικο για να δει πως διασκεδάζει ο κόσμος. Θα τον πήγαιναν λοιπόν στην …Στανίση. Την ειδοποίησαν ότι θα πήγαινε ο Στάϊν και ότι μετά μπορεί να την επισκεπτόταν και στο καμαρίνι της. Έτσι κι έγινε. Μόνο που όταν τέλειωσε το πρόγραμμα και επειδή ο Στάϊν αργούσε να πάει στο καμαρίνι της, η Στανίση είπε το αμίμητο: Πούντος, δεν θάρθει τελικά αυτός ο Μπαλλαντάϊν;
Νομίζετε ότι αυτοί που στριμώγνονται στις Επιδαύρους και στο Παλλάς έχουν περισσότερες γνώσεις ή τους αρέσει περισσότερο ένας μεγάλος καλλιτέχνης απ” ό,τι αρέσει στη Στανίση ο …Μπαλλαντάϊν;
Κύριε Βίτσο αυτοί που πρέπει να βρουν την ουσία της Ελλάδας όχι μέσα στα στενά όρια του τόπου μα μιας Ελλάδας ενταγμένης μέσα σε ένα σχημα παγκόσμιο με μέσο την καλλιτεχνική και πνευματική ιστορία της είναι οι πνευματικοί άνθρωποι, που δυστυχώς στις ημέρες μας αντιγράφουν συνήθως τα τεκταινόμενα του εξωτερικού χωρίς καν να τα φιλτράρουν μέσα απο την πραγματικότητα που ζούν.Τώρα το άν θα βρεθεί ο θυσαυρός που περιγράφω το τι θα τον κάνουμε είναι άλλου παπά ευαγγέλιο για να εκφραστώ και με την ορολογία των ημερών.
Αυτός που είπε, “Αυτή είναι η Ελλάδα”, τελικά πόσο δίκηο είχε..